Shkup, 19 prill – Ministri i Punëve të Jashtme Bujar Osmani dhe kandidat presidencial i Frontit Evropian, sot përsëriti se mbetet i qëndrimit për nismën Ballkani i Hapur, dhe se do ta informojë Qeverinë në lidhje me rrethanat e rastit Banjska, ndërsa Qeveria do të vlerësojë dhe do të vendosë nëse kjo shkon në kundërshtim me parimet bazë të nismës.
“Unë thashë se cilat ishin qëllimet kryesore të Ballkanit të Hapur, se ishte një nismë e Shqipërisë e mbështetur fuqishëm nga SHBA. Pra nuk kam pasur asnjë bisedë me SHBA-në, dhe të mos na inkurajojnë për ta mbështetur atë nismë, sepse kishte dy qëllime – njëri ishte pajtimi, i dyti ishte lirimi i potencialit ekonomik të rajonit për shkak të barrierave administrative. Qëndrimi im ishte vetëm me shtyllën e parë të nismës – pajtimi, sepse ajo që ndodhi në Banjsko shkon në kundërshtim me parimet bazë të dy shtyllave që ne i kemi pranuar. Unë do ta informojë Qeverinë në seancën e parë të mbyllur sepse të gjitha informacionet janë të natyrës konfidenciale, se ç’farë po ndodh atje, kush ka qenë i përfshirë dhe Qeveria pastaj le të vlerësojë nëse janë plotësuar të dy kushtet. Unë mendoj se Ballkani i Hapur i ka ato parakushte – pajtim që do të thotë respektim i ndërsjellë, potencial ekonomik dhe kuptohet të jetë gjithëpërfshirës, të jenë gjashtë (vendet nga rajoni). Pra, roli im si ministër është që ta informoj Qeverinë dhe pastaj Qeveria do të vendosë”, tha Osmani në pyetjen e një gazetari nëse qëndroni në qëndrimin se vendi duhet të tërhiqet nga Ballkani i Hapur dhe nëse ai tashmë ka paraqitur një propozim të tillë te Qeveria para takimit në Odën Ekonomike në kuadër të aktiviteteve të tij zgjedhore si kandidat presidencial i Frontit Evropian.
I pyetur nëse pret që Ballkani i Hapur të qetësojë tensionet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, duke marrë parasysh se për vite me radhë institucionet e tjera ndërkombëtare nuk mund ta arrijnë këtë, Osmani thotë se do të mbështesë çdo nismë për mbylljen e kësaj mosmarrëveshjeje.
“Shpresoj që Kosova dhe Serbia do t’i qetësojnë marrëdhëniet sepse është shumë e rëndësishme për ne. Si ministër i Punëve të Jashtme, si president i ardhshëm, gjëja më e rëndësishme për mua është siguria e shtetit dhe e qytetarëve. Nëse nuk ka paqe dhe siguri në rajon, nuk do të ketë siguri këtu. Prandaj është jashtëzakonisht e rëndësishme për mua ta mbyllim këtë çështje me njohje reciproke dhe që të gjitha vendet e rajonit të bëhen anëtarë të BE-së. Është parakusht që ne të kemi parashikueshmëri, paqe, stabilitet etj. Dhe unë do të mbështes çdo iniciativë për mbylljen e kësaj mosmarrëveshjeje dhe qëndrimi i shtetit është se duhet të ketë njohje reciproke mes dy shteteve dhe një të ardhme evropiane.
Lidhur me bashkësponsorizimin e rezolutës për gjenocidin në Srebrenicë në KB dhe reagimet që ajo shkaktoi sidomos në Serbi, dhe pyeti nëse kjo na duhet duke pasur parasysh se sipas anketave qytetarët e Maqedonisë e shohin Serbinë si mikun e tyre më të madh, Osmani thotë se ai është i shokuar që ka një debat për këtë pyetje.
“Jam i shokuar nga reagimet. Është sikur Gjermania po reagon sepse ne dënojmë atë që ndodhi në Holokaust. Është si të thuash që ne analizojmë nëse marrëdhëniet do të dëmtohen bazuar në dënimin apo jo të gjenocidit. Për çfarë po flasim? A po dëgjojmë atë që po themi? Ne dënojmë gjenocidin, vrasjen e tetë mijë civilëve në një ditë. Do të debatojmë në këtë vend nëse është mirë apo keq, duhet bërë apo jo, duhet dënuar apo jo. Cili është ai debat? Jam i shokuar. Prisja që Serbia të ishte e para që do të votonte për ta hequr atë barrë. Ne nuk duhet të lejojmë, nuk duhet të kemi pyetje nëse mendojmë për marrëdhëniet midis shteteve bazuar në mënyrën se si e gjykojmë gjenocidin. Pra, ne si vend kemi ende dyshime nëse e dënojmë gjenocidin apo jo. Nuk është çështje marrëdhëniesh, është detyrë universale njerëzore të dënohet”, u përgjigj Osmani.
Lidhur me reagimin e ministrit të Punëve të Jashtme të Serbisë, Ivica Daçiq, se pse po e ngremë këtë rezolutë, Osmani thotë se ky veprim bazohet në faktin se ne jemi një vend që promovon tolerancë dhe harmoni ndëretnike.
Në fillim të kësaj, Osmani tha se si ministër i Punëve të Jashtme personalisht ka vendosur që shteti të jetë një nga vendet nismëtar dhe autorë të rezolutës për gjenocidin në Srebrenicë.
Republika e Maqedonisë së Veriut, siç tha ai, është në mesin e 17 vendeve, së bashku me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Gjermaninë, Italinë, Britaninë e Madhe, që bashkësponsorizojnë rezolutën e Kombeve të Bashkuara për shpalljen e 11 korrikut si ditë ndërkombëtare për kujtimin e gjenocidit në Srebrenicë nga viti 1995. Konsultimet për projekt-rezolutën, e cila do të lansohet në prag të 30-vjetorit të vitit të ardhshëm, kanë nisur më 17 prill në KB dhe do të vendoset në Asamblenë e Përgjithshme të Organizatës Botërore më 2 maj.
