Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg tha nga Prishtina se rritja e pranisë ushtarake në Kosovë me 1000 ushtarë tregon se sa seriozisht e merr Aleanca dhunën që ka shpërthyer muajt e fundit.
Në konferencën e përbashkët për shtyp me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, Stoltenberg theksoi rëndësinë e stabilitetit në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Ai shtoi se KFOR-i, misioni ushtarak i NATO-s në Kosovë, po zbaton mandatin e tij dhe do të sigurojë një mjedis paqësor dhe liri të lëvizjes për të gjitha komunitetet.
Ai gjithashtu përshëndeti statutin e ri të propozuar për themelimin e Bashkësisë së Komunave me shumicë serbe.
“Themelimi i Komunitetit do të jetë një hap kyç drejt normalizimit të marrëdhënieve dhe drejt paqes së qëndrueshme në rajon”, tha Stoltenberg.
Komuniteti u pajtua në kuadër të dialogut ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit dhe duhet të sigurojë autonomi më të madhe për anëtarët e komunitetit serb.
I pyetur se cilat janë mundësitë që Kosova të bëhet pjesë e programit të Partneritetit për Paqe, Stoltenberg tha se nevojitet një vendim unanim i të gjithë anëtarëve të Aleancës.
Sekretari i Përgjithshëm tha se aleanca po shqyrtonte nëse do të rriste përgjithmonë praninë e saj ushtarake në Kosovë pas shpërthimit të dhunës në shtator.
“Ne do të bëjmë atë që është e nevojshme. Aktualisht po shqyrtojmë aranzhimet për praninë tonë”, tha ai, duke shtuar se pas sulmit në Banjska, NATO vendosi trupa rezervë për të rritur praninë e saj ushtarake në Kosovë.
Ndërkohë, presidenti i Kosovës tha se ndikimi rus në Ballkanin Perëndimor mund të shihet nga tre aspekte.
“Propaganda – e cila mbështet qëndrimin e Serbisë në lidhje me destabilizimin e rajonit; armët që Rusia ia shet Serbisë, të cilat Serbia më pas i përdor për të sulmuar Kosovën ose vende të tjera; mbështetjen politike që Rusia i ka dhënë vazhdimisht Serbisë në këto përpjekje destabilizuese”, tha ajo.
Osmani tha se kur të kombinohen këto tri aspekte, është shumë e qartë se është në interes të Rusisë që të hapë një front tjetër kundër Perëndimit.
“Dhe, sigurisht, ky front dëshiron të hapet në pjesë të Evropës që nuk janë ende pjesë e NATO-s. Pra, kjo e bën anëtarësimin tonë në NATO edhe më imperativ”, tha ajo.
“Përgjegjësit në Banjska duhet të përballen me drejtësinë”
Duke komentuar sulmin e një grupi të armatosur të serbëve ndaj policisë së Kosovës më 24 shtator në Banjska afër Zveçanit, Stoltenberg tha se përgjegjësit duhet të përballen me drejtësinë.
Ai ka treguar se këtë mesazh do t’ua përcjellë autoriteteve në Serbi në takimet e 21 nëntorit në Beograd.
“Në shtator, ne pamë një shpërthim serioz të dhunës në veri të Kosovës, duke ngritur shqetësimet se një konflikt më i gjerë mund të kthehet në Ballkanin Perëndimor. Në maj u sulmuan trupat tona të KFOR-it, me ç’rast u plagosën 93 ushtarë, disa rëndë, disa me plagë të përjetshme”, tha Stoltenberg.
Ai konsideroi se sulme të tilla janë të papranueshme.
Kosova fajësoi Serbinë për sulmin në Banjska ku mbeti i vrarë një polic. Megjithatë, Beogradi ka mohuar përfshirjen e tij.
Milan Radoiçiq, ish nënkryetar i Listës Serbe, partia më e madhe e serbëve të Kosovës, e cila ka mbështetjen e Beogradit, mori përgjegjësinë për sulmin.
Stoltenberg erdhi në Kosovë pas vizitës në Bosnje dhe Hercegovinë, ku u takua me krerët e shteteve dhe përfaqësuesin e lartë ndërkombëtar, Christian Schmidt. Në Sarajevë, shefi i NATO-s tha se aleanca ishte e shqetësuar për retorikën secesioniste dhe ndikimin rus në rajon.
Vizita e Stoltenberg në rajon vjen mes paralajmërimeve nga Ukraina se Rusia synon të nxisë konflikt midis shteteve të Ballkanit Perëndimor.
Edhe Bashkimi Evropian e ndau këtë shqetësim me Ukrainën, ndërsa Departamenti Amerikan i Shtetit i tha Radios Evropa e Lirë se “ndikimi keqdashës i Rusisë në rajonin e Ballkanit Perëndimor po pengon rrugën e vendeve drejt integrimit euroatlantik”.
Stoltenberg në Shkup për një takim me krerët e aleatëve të NATO-s nga rajoni
Kreu i NATO-s, pas vizitës në Kosovë, më 21 nëntor do të vizitojë Serbinë, ku pritet të takohet me presidentin serb Aleksandar Vuçiq dhe kryeministren e këtij vendi, Ana Brnabiq. Në të njëjtën ditë ai do të vizitojë Maqedoninë e Veriut, vend anëtar i NATO-s, ku do të takohet me krerët e shteteve dhe do t’i drejtohet parlamentarëve.
Ai do ta përfundojë turin e tij ballkanik më 22 nëntor në Shkup, ku do të ketë një takim joformal me liderët e vendeve anëtare të NATO-s nga rajoni. Me këtë rast, Stoltenberg dhe kryeministri Dimitar Kovaçevski pritet të mirëpresin liderët e Shqipërisë – Kryeministrit Edi Rama, Kroacisë – Presidentit Zoran Milanoviç, Malit të Zi – Kryeministrit Milojko Spajiq dhe Sllovenisë – Kryeministrit Robert Golob.
